Categorie: Blog

Burn-out zit tussen je oren..?

Een veelgehoorde uitspraak maar is dat wel zo?

Toegegeven, natuurlijk spelen onze gedachten, onze perceptie hierin een rol. Maar is dat het hele verhaal?

Wellicht kan een uitstapje naar de Traditionele Chinese Geneeskunde hier wat meer duidelijkheid in brengen. Met name het model van de 5 Elementen.

Vuur, Aarde, Metaal, Water en Hout. De organen en de emoties zijn hier aan gekoppeld. Vuur: hart en dunne darm met de emotie ‘vreugde’, Aarde: maag en milt, met als emotie ‘je zorgen maken’, Metaal: longen en dikke darm met ‘verdriet als emotie, Water: nier en blaas waarbij ‘angst’ de emotie is en Hout: lever en galblaas waarbij het gaat om ‘boosheid’ als emotie.
De buitenste pijlen-cirkel wordt gezien als een ‘voedende’ cyclus, een ‘moeder-kind-relatie’ waarbij het ene element het volgende voedt. In een continue cyclus! Zit er 1 zwakker element bij dan zal, op termijn, het hele systeem daar wat van merken.
De binnenste, gekruiste pijlen geven een ‘controlerende’ cyclus aan. Elk element controleert weer een ander element. Ook hier weer in een continue cyclus.
Alles heeft dus met alles te maken en is ook afhankelijk van elkaar. Dat geldt intern maar ook in relatie tot anderen of de wereld waar we deel van uitmaken.

Projecteren we dit op ‘burn-out’ dan zien  we een domino-effect.
Voorbeeld. We hebben een conflict op de werkvloer en je bent boos over het onrecht wat jou is aangedaan. Hiermee verzwak je het “hout-element”, die er, onder andere,  voor moet zorgen dat dit soort processen verwerkt worden (oplossen van stagnaties). Gevolg hiervan is dat het “vuur-element” niet goed gevoed wordt wat zich dan weer uit in: hartkloppingen, druk op de borst, kortademigheid, geen vreugde meer ervaren. Daardoor verzwak je op zijn beurt weer het “aarde-element” waardoor je nog meer zorgen gaat maken, je spijsvertering ontregeld raakt en uitgeput raakt. Daardoor krijgt het “metaal-element” het zwaarder te verduren……enz., enz.

Intern zie je verstoringen op allerlei niveaus optreden maar ook in verhouding tot ‘de ander’. Je reageert korter af, je trekt je sociaal terug, je wordt cynischer, afstandelijker.

Hoe doorbreek je dan die schijnbaar eindeloze vicieuze cirkel?
Bij jezelf?. Stel jezelf maar de “schurende” vragen, zoals Wende Snijder in een AD-interview aangaf. Ben ik wel blij met mezelf? Zo niet wat ga ik er dan aan doen? Hoe uit zich dat fysiek, mentaal, emotioneel?
Maak de balans op en stel hem bij en opnieuw in!

Bekijk dan je externe relaties. Vind ik mijn relatie nog wel top of is  het verworden tot een eindeloze sleur waar we Voetbal Insight nodig hebben om ons nog enigszins ergens druk over te maken..

Hoe ga ik met mijn/onze wereld om? Doe ik ook mee om onze planeet te verzieken? Wat kan ik veranderen?
“Als we ergens fossiele energie uit onze planeet halen dan voedt dat ergens anders een conflict!” zag ik op Facebook voorbijkomen…

Zit burn-out tussen je oren? Deels wel. Maar het is veel meer dan dat! Het uit zich fysiek, emotioneel, in onze sociale interactie, in onze acties hoe we met onze wereld omgaan!
Alles heeft met alles te maken en alles beïnvloedt alles!

Ik speel de bal naar jou en wat ga je er mee doen?

Burn-out van de wereld of niet….?

Ik weet het even niet meer. Mijn wereld, mijn referentiekader staat op zijn kop en ik weet niet meer wat nu wat is.

Positief blijkt ineens negatief.
Ik doe een test en ik ben “positief” dat is dus eigenlijk negatief want ik moet in isolatie en mag niet meer meedoen. Maar daardoor kan ik wel mijn achterstallige administratie bijwerken en.. hoef ik die “eikel van een baas” even niet te zien.  Ik hoef even niet met de auto dus ben ik minder vervuilend. Dat is dan weer positief.

“I hope the Russians love their children too..” zong Sting. Houdt Poetin dan niet van zijn “kinderen”? Russisch dan wel Oekraïens?
Voelt hij zich bedreigt doordat de NAVO-grens hoe langer hoe meer in zijn richting opschuift? Of is het zo dat Oekraïne al jaren de Russische bevolking terroriseert en zelfs bombardeert? Of is dit het zoveelste voorbeeld van “fake-news” om maar te rechtvaardigen waarom hij doet wat hij doet?

En onze nieuwsbronnen dan?
Is de informatie die wij krijgen ook niet “westers” ingekleurd? Wat is het waarheidsgehalte van onze nieuwsvoorziening? Het is erg makkelijk om iemand af te schilderen als “oorlogsmisdadiger”. Als je het maar vaak genoeg roept en deelt op social media dan gaan een hoop mensen het vanzelf geloven. Maar de precieze achtergrond kennen we niet.

Marina Ovsjannikova. Een heldin die de moed heeft gehad om op te staan tegen een regime waar ze het niet mee eens is. Met gevaar voor eigen leven een ‘statement’ durfde te maken en toegaf dat ze jarenlang, als redactrice van een tv-zender, iedereen heeft voorgelogen om de propaganda-illusie maar in stand te houden.
Of Arkadi Dvorkovitsj, oud vicepremier van Rusland, die zich keert tegen het regime waar hij jarenlang onderdeel van heeft uitgemaakt: “Oorlog is het ergste in het leven!
Dit stemt me, ondanks de negatieve boodschap, weer wat positief!

Ik ben in de war. Zelfs het woord “war” verwijst naar oorlog, oorlog in mijn hoofd. Ik weet niet meer wat nep of wat echt is.
Of misschien is hoe wij naar de wereld kijken alleen een image van onze eigen hersenspinsels? Dat zou betekenen dat ik daar zelf invloed op kan uitoefenen. Ik kan er voor kiezen om mee te gaan met welke negatieve nieuwsstroom dan ook of …niet!

Ik kies ervoor om het mooie in de mensen en in de wereld te zien.
Ik kies ervoor om te genieten van een Vlaamse Gaai die van de pindaatjes loopt te pikken die ik in de tuin heb opgehangen.
Ik kies ervoor plezier te hebben met mijn kleinkinderen die ik naar school breng.
Ik kies ervoor stil te staan bij mijn hond die mij een lebber geeft als ik op de bank een ‘powernap’ neem.
Ik kies!

En wat kies jij…..?

Zou het leven er dan meer ontspannen, meer relaxt uitzien? Je nergens druk over hoeven maken en alles loopt op rolletjes!
Heerlijk toch?

Ik zal je gelijk uit de droom helpen: NEE!
We kunnen niet zonder. We hebben stress nodig! Nog scherper: zonder stress zouden we hier als mens niet eens bestaan.
We hebben die prikkel nodig om actief te worden, om te groeien, om ons te ontwikkelen.

Zo ontwikkelden  we ons van amoebe tot vis. Het vissenbestaan was wat beperkt en er ontstond  de behoefte om onze grenzen te verleggen naar het vaste land en ontwikkelden we ons tot een soort die zowel in water als op harde ondergrond uit de platvoeten kon. Dat kostte de nodige eeuwen aan evolutie om dat gedaan te krijgen.
We bevonden ons onderaan de voedselketen en werden gedomineerd door andere soorten met aan de top de dinosauriërs. Die hoe groot en massaal ook, niet opgewassen waren tegen de inslag van een meteoriet in Mexico met een totale extinctie als gevolg. Die zagen ze niet aankomen.

Met dat voorbeeld voor ogen en de nodige spanning die dat met zich meebracht ontstond er de behoefte en dus de prikkel om zoiets nooit meer mee te maken. We ontwikkelden ons en klommen traag maar gestaag naar boven. Van kruipen gingen we naar staan, kregen we een groter hersenbereik. Van reptielenbrein naar cognitief brein en legden als ‘piece de resistance’ er nog eens een emotionele laag overheen.
We bereikten de top van de ladder.

Maar zoals elke topsporter zal bevestigen, is het moeilijk om aan de top te blijven.
We hebben het summum bereikt en wat moeten we dan nog meer?
Wat erin sluipt is laksheid, luiheid, onverschilligheid. Wie doet ons wat?
Gebrek aan prikkels om alert te blijven om. Geen behoefte meer tot groei.
Een vergelijking met het Romeinse Rijk dient zich aan. De Romeinen hadden ook alles bereikt wat er te bereiken viel. De prikkel viel weg en men ging zich te buiten aan schranspartijen en orgies en maakten zich geen zorgen over wat er verder op in de wereld gebeurde.

Harvard en Stanford University hebben al aangegeven dat we aan de 6^e extinctie-periode, een volledig uitsterven van een soort, bezig zijn. Ditmaal van ‘androgene’ aard. De mens dus!
Die zien we wel aankomen maar wat maakt dat we zo laks en lui reageren? Of focussen we liever op de doorligplekken die het té lang zitten heeft veroorzaakt?

De toename van burn-outs en mensen met depressies zou daar een direct gevolg van kunnen zijn. Wellicht zijn we daarom 24/7 op zoek naar geprikkeld worden. We zoeken het in extreme uitdagingen of het nu over sport gaat of werk om maar überhaupt iets te voelen van…. Ja, wat eigenlijk?

Stress is niets anders dan een prikkel om onze homeostase, biologische balans, te herstellen.
Misschien moeten we ook zo naar Corona kijken. Een wakeup-call, een gedwongen time-out om ons bewust te zijn van hoe we ons ras zo hebben laten verzwakken dat we een virusje, nog kleiner dan een amoebe. niet de baas kunnen. Afhankelijk geworden van vaccins en de willekeur van keuzes van regeringen.

C-19 een stress-prikkel die noodzakelijk is en ons weer de ogen opent voor wat belangrijk is?

Stress? We kunnen niet zonder, maar wel binnen onze begrenzingen!

Hoe bouw je een burn-outfabriek?

“Hoe het Binnenhof een burn-outfabriek werd” Dit kopt het AD gister in een van zijn artikelen. Minister van ’t Wout die de komende maanden rust moet houden omdat het hem teveel is geworden. Het spanningsveld tussen “gezondheid” en “economie” drukt zwaar en niet alleen op hem!

Misschien moest de kop wel luiden: “Hoe Nederland tot een burn-outfabriek werd”. Het betreft niet alleen politici maar ook mensen in de “zorg, onderwijs, ict, transport….”. Waar is het misgegaan?

Jan Machek schrijft in Trouw: “Ik denk, dus ik stress”. Het zit allemaal tussen de oren dus.
Ik denk dat hij daar de plank wel aardig raakt. Stress is stress als je denkt dat het zo is.
Perceptie is de term die daarvoor gebruikt wordt. Eigenlijk de “bril” die we opzetten als we naar situaties kijken. Deze is in de loop der jaren gevormd door een stukje erfelijkheid, opvoeding en ervaringen die we tijdens ons leven hebben opgedaan. Aannames, overtuigingen van hoe het leven volgens ons in elkaar steekt. Die kunnen behoorlijk hardnekkig zijn.

Wat maakt dat de één in een situatie verstikt en dat de ander in dezelfde situatie juist excelleert en boven zichzelf uitstijgt? Heeft het met externe factoren te maken? De druk van de samenleving? Het gaat erom hoe je daarmee omgaat en welke keuzes je daarin maakt.
Laat je je meeslepen door een alsmaar versnellende maatschappij die 24/7 gebruik van je eist? Of luister je naar wat jezelf wil en maak je van daaruit je keuzes ongeacht de consequenties?

Binnen NLP worden sessies altijd afgesloten met een “Ecology-check”. Stel je de vraag bij elke keuze die je maakt: “is deze keuze goed voor mij en het systeem waar ik deel van uit maak, op korte en op langere termijn?”
Van ’t Wout is uitgevallen en met hem vele anderen (Omtzigt, Bruins, Raemakers, van der Molen). Zijn taken worden overgenomen door Stef Blok, Minister van Buitenlandse Zaken en Sigrid Kaag, Minister van Buitenlandse Handel. Die hadden gelukkig nog wat tijd over!
Ik vrees dat ze de “Ecology-check” even vergeten zijn.
Zó creëer je dus een ‘burn-outfabriek’.

De man kan de slaap niet vatten. Onrustig, zwetend, enigszins trillende handen. Zijn gedachten gaan al voortdurend naar wat hij de komende dag allemaal voor elkaar moet gaan boksen. Wel wat druk op de borst.
En dan wordt het ook nog vakantietijd waar hij al helemaal niet op zit te wachten. Hoe moet hij in godsnaam al zijn werk gedaan krijgen? Het hijgen van ‘deadlines’ in zijn nek dringt zich heel sterk naar de voorgrond….

Zomaar een verhaal maar wel een die karakteristieker wordt als we inzoomen op de ‘werker’ van deze tijd. De turbo-versnelling waar onze maatschappij in bevindt, de steeds hogere eisen die onze werkomgeving van ons eiste, het voldoen aan onmogelijke criteria die we ons zelf opleggen. Het is teveel.

Wat maakt dat we er dan toch eindeloos mee doorgaan als een stel lemmings die zich van een klif stort? Wat is de zin van keer op keer over je grenzen gaan en daar ook keer op keer de prijs voor te moeten betalen in de vorm van een ‘burn-out’?

Op eens begreep ik het! We kunnen niet meer zonder. We zijn het gevoel van ‘bevrediging’ allang kwijt geraakt en we zoeken continu naar extremen om nog maar iets te kunnen voelen.
Als we proberen om het rustiger aan te doen dan slaat “cold-turkey” keihard toe. We worden onrustig, kunnen niet stilzitten, zweten, trillen en gedachten gieren als een tornado door ons hoofd heen.
We weten niet meer hoe we er grip kunnen krijgen. We zijn verslaafd!

Druk-verslaving zou aardig de lading dekken!
Zoals bij elke verslaafde is het noodzaak te “resetten”, terug naar de ‘fabrieksinstellingen’ om alle ‘bugs’ die er in de loop der tijd, ingeslopen zijn te elimineren.
Wellicht te vergelijken met het spelletje “Jenga”. Een hopeloos uit het lood staande stapel blokjes die ‘gecontroleerd’ onderuit gehaald wordt en vervolgens weer opgebouwd wordt maar nu met een stevig fundament als basis.
Zoals iemand laatst tegen mij zei: “je zult eerst de eierschaal moeten breken voordat je een heerlijke omelet kan maken..“

Zou het leven er dan meer ontspannen, meer relaxt uitzien? Je nergens druk over hoeven maken en alles loopt op rolletjes!
Heerlijk toch?

Ik zal je gelijk uit de droom helpen: NEE!
We kunnen niet zonder. We hebben stress nodig! Nog scherper: zonder stress zouden we hier als mens niet eens bestaan.
We hebben die prikkel nodig om actief te worden, om te groeien, om ons te ontwikkelen.

Zo ontwikkelden  we ons van amoebe tot vis. Het vissenbestaan was wat beperkt en er ontstond  de behoefte om onze grenzen te verleggen naar het vaste land en ontwikkelden we ons tot een soort die zowel in water als op harde ondergrond uit de platvoeten kon. Dat kostte de nodige eeuwen aan evolutie om dat gedaan te krijgen.
We bevonden ons onderaan de voedselketen en werden gedomineerd door andere soorten met aan de top de dinosauriërs. Die hoe groot en massaal ook, niet opgewassen waren tegen de inslag van een meteoriet in Mexico met een totale extinctie als gevolg. Die zagen ze niet aankomen.

Met dat voorbeeld voor ogen en de nodige spanning die dat met zich meebracht ontstond er de behoefte en dus de prikkel om zoiets nooit meer mee te maken. We ontwikkelden ons en klommen traag maar gestaag naar boven. Van kruipen gingen we naar staan, kregen we een groter hersenbereik. Van reptielenbrein naar cognitief brein en legden als ‘piece de resistance’ er nog eens een emotionele laag overheen.
We bereikten de top van de ladder.

Maar zoals elke topsporter zal bevestigen, is het moeilijk om aan de top te blijven.
We hebben het summum bereikt en wat moeten we dan nog meer?
Wat erin sluipt is laksheid, luiheid, onverschilligheid. Wie doet ons wat?
Gebrek aan prikkels om alert te blijven om. Geen behoefte meer tot groei.
Een vergelijking met het Romeinse Rijk dient zich aan. De Romeinen hadden ook alles bereikt wat er te bereiken viel. De prikkel viel weg en men ging zich te buiten aan schranspartijen en orgies en maakten zich geen zorgen over wat er verder op in de wereld gebeurde…..

Harvard en Stanford University hebben al aangegeven dat we aan de 6^e extinctie-periode, een volledig uitsterven van een soort, bezig zijn. Ditmaal van ‘androgene’ aard. De mens dus!
Die zien we wel aankomen maar wat maakt dat we zo laks en lui reageren? Of focussen we liever op de doorligplekken die het té lang zitten heeft veroorzaakt?

De toename van burn-outs en mensen met depressies zou daar een direct gevolg van kunnen zijn. Wellicht zijn we daarom 24/7 op zoek naar geprikkeld worden. We zoeken het in extreme uitdagingen of het nu over sport gaat of werk om maar überhaupt iets te voelen van…. Ja, wat eigenlijk?

Stress is niets anders dan een prikkel om onze homeostase, biologische balans, te herstellen.
Misschien moeten we ook zo naar Corona kijken. Een wakeup-call, een gedwongen time-out om ons bewust te zijn van hoe we ons ras zo hebben laten verzwakken dat we een virusje, nog kleiner dan een amoebe. niet de baas kunnen. Afhankelijk geworden van vaccins en de willekeur van keuzes van regeringen.

C-19 een stress-prikkel die noodzakelijk is en ons weer de ogen opent voor wat belangrijk is?

Stress? We kunnen niet zonder, maar wel binnen onze begrenzingen!

In het verre Oosten, zo’n 2500 jaar geleden, trekt een Boeddhistische Lama als een reizende Boeddha door het land. Op een gegeven moment komt hij in een dorp waar kennelijk een jaarlijks feest wordt gehouden. Op dat feest worden de jonge mannen van het dorp uitgedaagd om mee te doen aan een levensgevaarlijke challenge. Ze moeten in een draaikolk springen en er weer levend uit zien te komen. Tot nu toe heeft nog niemand het gered…  Zo wordt ook de Lama gevraagd om deel te nemen aan het spektakel die daar mee instemt. Hij springt erin en komt er even later levend en wel weer uit. Uitgebreid wordt gevierd dat iemand eindelijk de uitdaging tot een goed einde heeft gebracht. Iedereen wil dan ook weten hoe het dat voor elkaar heeft weten te boksen.
“Als je in draaikolk springt dan is de aanzuiging naar beneden zo groot dat je het met je fysieke beperkingen niet gaat redden om er tegen in te gaan”, vertelt de Lama. “Wat je helpt is mee te gaan met de stroming (mee-stribbelen volgens prof. Weggemans) totdat je de bodem raakt en vaste grond onder je voeten hebt”. “Vanaf dat moment kun je je afzetten zodat je je uit de zuigende kracht van de kolk kunt duwen”.

Een mooie metafoor die, m.i., symbool staat voor wat iemand in een burn-outproces meemaakt.
Mensen komen in spanningsvelden terecht (ontslag, corona) of springen er zelf in (mee blijven draaien in de immer voortdurende “ratrace”).
Soms liggen oorzaken “extern”, buiten je zelf. Het overkomt je. Covid-19 is ons overkomen. Daar kunnen we weinig aan veranderen, dat blijft het feit! (De draaikolk!)
We hebben alleen invloed op wat we met dit gegeven gaan doen. Welke betekenis geven we hieraan, onze perceptie! Worden we boos en richten we een complottheorie gerichte organisatie op waar we de “waanzin” benadrukken? Zijn we gefrustreerd omdat we ons in ons vrijheid worden aangetast? (Tegen de oerkracht van de kolk in zwemmen). Of….. accepteren we de realiteit zoals die is, houden we ons aan de regels, die met de beperkte informatie die we tot nu toe hebben verzameld, en dealen we ermee? (vaste grond onder de voeten)

Soms, de meeste(?), liggen oorzaken intern en komen voort uit onze eigen (doem-)gedachten, onze (belemmerende) overtuigingen
Dingen gebeuren maar we laten ook dingen gebeuren en we zijn dan als topadvocaten die de beschuldigende vinger naar de “ander” laten wijzen. “Het komt door die vervelende leidinggevende”, “de organisatie eist dit van mij”, “de maatschappij vraagt een 24 uurs beschikbaarheid van mij”.
Maar wat is je eigen rol hierin geweest? Wat heb jij gedaan om tactischer met die leidinggevende om te gaan? Of heb je het maar zo gelaten omdat hij toch niet te veranderen is?
Waar staat in je functieomschrijving dat je 24/7 bereikbaar moet zijn? Of zijn dit je eigen geformuleerde aannames?

Je eigen rol! Waar we het dan over hebben is bewustzijn over wat wij belangrijk vinden in ons leven, onze kernwaarden. Maar ook bewustzijn over wie we zijn, onze identiteit. Maar ook de “ikigai-vraag”, wat maakt ons Leven zinvol!
Dit vormt ons fundament vanwaar uit we keuzes maken. De bodem vanwaar we ons weer kunnen afzetten om ons te ontworstelen uit de draaikolk!

https://solide-yoga-wellness.webinargeek.com/watch/replay/716920/28861c91c221fcd82b777b231fc0c998/